సరిహద్దులు సెట్ చేసుకోవడం అంటే, మన జీవితంలో ప్రాధాన్యతలను అర్థం చేసుకొని, వాటిని పరిరక్షించడమే. ఇది సామాన్యంగా అనిపించకపోవచ్చు, ఎందుకంటే చాలా మంది తమ సరిహద్దులను వివరించడం లేదా వాటిని ఖచ్చితంగా నిలుపుకోవడం కష్టం అనిపిస్తుంది. కానీ, ఈ నైపుణ్యాన్ని సొంతం చేసుకోవడం కోసం కొంత సమయం, అవగాహన, పట్టుదల అవసరం ఉంటుంది. ఈ వ్యాసంలో సరిహద్దులను సెట్ చేసుకోవడంలో ఎదుర్కొనే సవాళ్ళను ఎలా అధిగమించాలో, మన జీవితానికి ఆ సరిహద్దులు ఎంత ముఖ్యమో వివరించాం.

సరిహద్దులు ఎందుకు అవసరం?

సరిహద్దులు అనేవి మన ఆత్మగౌరవం, స్వీయ పరిరక్షణ, మనం ఎవరికీ ఎంత సమయం, శ్రద్ధ ఇవ్వాలో నిర్ణయించే ఒక మార్గం. అవి లేకపోతే మన జీవితం ఇతరుల అభిప్రాయాల చుట్టూ తిరుగుతుంది. అంటే మనకు నచ్చినది మనం చేయలేకపోయే ప్రమాదం కూడా ఉంటుంది. మనిషి సరిహద్దులను సెట్ చేసుకోవడం వల్ల, ఇతరులు మన జీవితంపై, మన నిర్ణయాలపై శ్రద్ధ చూపుతారు.

Understanding why we struggle to set boundaries : హద్దులు పెట్టడానికి మనం ఎందుకు కష్టపడుతున్నాం అనేది అర్ధం చేసుకోవటం

సరిహద్దులు సెట్ చేసుకోవడంలో ఎదుర్కొనే సవాళ్ళను అధిగమించడం

సరిహద్దులను సెట్ చేయడంలో మొదట్లో కొంత ఇబ్బంది పడవచ్చు. దీనికి కొన్ని చిట్కాలు ఉపయోగపడతాయి:

1. ఆత్మపరిశీలన (Self-Reflection)

సరిహద్దులను సెట్ చేసుకోవడంలో మనకు ఉండే భయాలు, కారణాలను గుర్తించడం అవసరం. చాలాసార్లు ఇతరుల మనోభావాల గురించి ఆలోచిస్తూ మనం సరిహద్దులను సెట్ చేయడంలో వెనుకంజ వేస్తాము. “మనం ‘సరే’ అంటే ఆ వ్యక్తి బాధ పడతారేమో?” అనే ఆలోచన మనకు కొంచెం భయం కలిగిస్తుంది. కానీ, మన అసలు అవసరాలు, అభిప్రాయాలు ఏమిటో మనం ముందుగా తెలుసుకుంటే, సరిహద్దులను సెట్ చేయడం తేలిక అవుతుంది. అంటే, మనం ఎలాంటి పరిస్థితుల్లో ఏం కావాలో, ఎలాంటి ప్రవర్తనకు అవును చెప్పాలో తెలుసుకోవాలి.

2. స్వీయగౌరవాన్ని పెంపొందించుకోవడం (Build Your Self-Esteem)

సరిహద్దులను సెట్ చేయడంలో మనం మనకు ఉన్న విలువను గుర్తించుకోవడం అవసరం. చాలాసార్లు మనం సరిహద్దులు పెట్టడంలో వెనుకడుగు వేస్తాము, ఎందుకంటే మనకు కావాల్సినదానికంటే ఇతరులకు కావాల్సింది ఎక్కువగా ప్రాధాన్యం ఇస్తాం. కానీ మన స్వీయ విలువను తెలుసుకుంటే మనం సరిహద్దులను సెట్ చేయడం సులువుగా ఉంటుంది. స్వీయగౌరవం కలిగినప్పుడు, ఇతరుల అంగీకారాన్ని పొందడానికి మనం తహతహలాడాల్సిన అవసరం ఉండదు.

3. స్పష్టతతో చెప్పడం నేర్చుకోవడం (Develop Assertiveness)

సరిహద్దులను సెట్ చేసుకునేటప్పుడు స్పష్టతతో మన అభిప్రాయాన్ని చెప్పడం చాలా ముఖ్యం. అంటే మనం ఏం కోరుకుంటున్నామో, మనకు ఏమి అసౌకర్యంగా ఉంటుందో ఇతరులకు చెప్పగలగాలి. అవును లేదా కాదు అనడంలో భయపడకూడదు. అది మన అవసరాలను తెలుసుకునే ఒక మార్గం. దీని కోసం assertiveness అనే నైపుణ్యాన్ని సాధన చేయాలి. ఈ నైపుణ్యం మనకు మన భావాలను సున్నితంగా కానీ ధైర్యంగా వ్యక్తపరచే పద్ధతులను నేర్పిస్తుంది.

4. ‘కాదు’ అని చెప్పడాన్ని సహజంగా భావించడం (Normalize Saying ‘No’)

చాలామంది ఇతరులకు ‘కాదు’ అని చెప్పడానికి సంకోచిస్తారు. ఈ కారణంగా, మన సమయం, శక్తిని మనకు అస్సలు అవసరం లేని విషయాలకు వెచ్చిస్తాం. కానీ ‘కాదు’ అనే పదం కూడా ఒక సరిహద్దును వ్యక్తపరుస్తుంది. ‘కాదు’ అనడం అనేది తప్పు కాదని మనం అర్థం చేసుకోవాలి. క్రమంగా, మనకు ఇబ్బందికరంగా అనిపించే విషయాలను ఆపడం ద్వారా మనకు కావలసిన సమయం, శ్రద్ధ ఇతర అవసరాల కోసం వినియోగించుకోవచ్చు.

5. సపోర్టు కోరుకోవడం (Seek Support)

సరిహద్దులను సెట్ చేయడంలో మనకు సహకారం కావాలి. మనతో సన్నిహితంగా ఉండే వ్యక్తులు, మన అభిప్రాయాలను గౌరవించే వారు మనకు సహకారం అందిస్తారు. అంతేకాదు, మనకు సరిహద్దుల ప్రాముఖ్యతను గుర్తించడంలో సహకరిస్తారు. ఇతరులు మన సరిహద్దులను గౌరవించడం ద్వారా మనకు ధైర్యం పెరుగుతుంది.

సరిహద్దులు సెట్ చేయడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు

సరిహద్దులు సెట్ చేయడం ద్వారా మన జీవితంలో ఎన్నో మార్పులు కలుగుతాయి. ఆ మార్పులు ఎలా ఉంటాయో చూడండి:

1. స్వీయగౌరవం పెరుగుతుంది

మనకిష్టం లేకున్నా ఎవరికి కన్వీనియంట్ గా ఉండాలని కలిగి ఉండకుండా, మనం మనకోసం ఉన్న విలువను గుర్తించే అవకాశం ఉంటుంది. దీని వలన మన స్వీయగౌరవం పెరుగుతుంది. మనం ఎవరినీ ఇబ్బంది పెట్టకుండా మన బలాన్ని పరిపుష్టం చేసుకోగలుగుతాం.

2. సమయాన్ని, శక్తిని కాపాడుకుంటాము

మనకు అవసరం లేని వాటికి వ్యయం చెయ్యకుండా, అవసరం అయినవి పూర్తి చేసుకోగలిగేలా ఉంటాము. మన శక్తిని అవసరమైన ప్రాధాన్యతలకు ఉపయోగించుకోవచ్చు.

3. మానసిక ప్రశాంతత

ఒకప్పుడు మనకు ఆలోచనలో అడ్డంకులుగా ఉన్న సరిహద్దుల స్పష్టత వల్ల మానసిక ప్రశాంతత లభిస్తుంది. ఈ శాంతతతో ఎటువంటి ఆందోళనలకూ లొంగకుండా మన పని పూర్తి చేస్తాము.

4. సమాన గౌరవం పొందుతారు

మన సరిహద్దుల గురించి మాట్లాడగలిగే ధైర్యం ఉంటే, ఇతరులు మనకు మరింత గౌరవం చూపుతారు. అలా, మనం మనకు కావాల్సిన బంధాలను నిలుపుకుంటాము.

సరిహద్దులను సెట్ చేయడంలో ఉపయోగపడే అనుభూతులు

1. విశ్వాసం

మన అవసరాలు మనం సెట్ చేసుకోవడం వల్ల మనలో ఒక విశ్వాసం కలుగుతుంది. మనకు కావాల్సిన జీవనశైలిలో నడవడానికి ఆస్కారం ఉంటుంది.

2. అనుబంధం గట్టిగా ఉంటుంది

ఎప్పుడు మతిపోతే అప్పుడు ఇతరుల అవసరాలను బాగుగొన్నట్లుగా అనిపించకూడదు. మనం ఒకరి మరొకరి సరిహద్దులను గౌరవించుకోవడం ద్వారా మన బంధం బలంగా ఉంటుంది.

3. స్పష్టత

సరిహద్దులను స్పష్టంగా చెప్పుకోవడం వల్ల సమకాలీనంగా అనవసరమైన ఒత్తిడి తగ్గుతుంది.

ముగింపు

సరిహద్దులను సెట్ చేసుకోవడం అనేది అనేక ప్రయోజనాలను ఇస్తుంది.